Planetimizin atmosferi istixana kimi işləyir. Yerə çatan günəş işığının demək olar ki, yarısı yerdən əks olunur. Atmosferimizdə karbon qazı, metan, su buxarı, ozon, azot oksidi və s. var ki, bunlara istixana qazları da deyilir. ehtiva edir. Qazlar sayəsində yerdən əks olunan günəş işığının bir hissəsini yenidən yerə göndərir. Ədyal rolunu oynayan istixana qazları sayəsində yer üzündəki orta temperatur 15°C-ə çataraq insanların, heyvanların və bitkilərin yaşamasına şərait yaradır. Əgər istixana qazları olmasaydı, dünyanın orta temperaturu -18°C civarında olardı. İstixana qazlarının bu təbii təsiri “istixana qazı effekti” adlanır.
1750-ci illərdə başlayan sənaye inqilabından sonra atmosferdəki istixana qazlarının miqdarı artmağa başladı və karbon qazının miqdarı 40% artaraq 280 ppm-dən 394 ppm-ə çatdı. İqlim Dəyişikliyi üzrə Hökumətlərarası Panelin (IPCC) məlumatına görə, karbon qazının artmasının əsas səbəbi qalıq yanacaqlardan istifadədir. İkinci diqqətəlayiq amil torpaqdan istifadənin dəyişməsi ilk növbədə meşələrin qırılmasıdır.
İqlim Dəyişikliyi üzrə Hökumətlərarası Panel müəyyən edib ki, insan fəaliyyətinin atmosferə təsiri nəticəsində qlobal orta temperatur yüksəlir.
Mənbə: Wwf
Tərcümə etdi: Gülay Qəribova
