Kosmos əsrlər boyu bəşəriyyətin diqqət mərkəzində olan qaranlıq planet kimi müəyyən edilir. Amerika və Rusiya kimi ölkələr saysız-hesabsız Aya gediblər. Özləri ilə çoxlu test dəsti aparan tədqiqatçılar, Ayda həyat əlamətləri axtararaq, Ayı bəşəriyyət üçün yeni Yer etmək istəyiblər. Bununla belə, bununla bağlı bir sıra çətinliklər var. Onlardan biri oksigendir. Son xəbərlərə görə, oksigen probleminin həll edildiyi görünür.
NASA Ayın kirindən oksigen istehsal etdi
Ayda oksigen istehsalına doğru təməlqoyma addımı ataraq, NASA Ayın mühitinə bənzər şərtlərlə "çirkli" deyilən bir kamerada simulyasiya edilmiş Ay torpağından oksigeni çıxardı. NASA çərşənbə axşamı elan etdi ki, NASA-nın Hyustondakı Conson Kosmik Mərkəzində son sınaq zamanı elm adamları ilk dəfə vakuum mühitində torpaqdan oksigen çıxara biliblər.
Aydakı torpaqda Günəşdən gələn radiasiya sayəsində oksigen istehsal etmək potensialına malik birləşmələr var. Bunu yoxlamaq üçün NASA-nın Karbotermal Azaldılması Nümayişindən (CaRD) bir qrup alim Ayın səthini əhatə edən materialı simulyasiya etmək üçün incə dənəli torpaq istehsal etdi. NASA günəş konsentratorundan (böyüdücü şüşələrə bənzər) istiliyi simulyasiya edən yüksək güclü lazerdən istifadə etdi və sonra simulyasiya edilmiş Ay torpağını əridib. Yer qızdırıldıqdan sonra elm adamları Ayda su axtarışına kömək etmək üçün nəzərdə tutulmuş Ay Prosesini Müşahidə edən Kütləvi Spektrometrdən (MSolo) istifadə edərək karbonmonoksit aşkar etdilər.
NASA-nın məlumatına görə, torpağın qızdırılması və oksigenin çıxarılması prosesi karbon monoksit və ya karbon qazı istehsal etmək üçün yüksək temperaturdan istifadə edən və günəş panelləri və polad kimi əşyalar yaratmaq üçün Yer kürəsində olan bir cihaz olan karbotermal reaktorda baş verib. Bundan əlavə, bu sınaq ilə reaktordan ilk dəfə Ay kimi bir kamerada istifadə edildi və reaktorun əslində Ay mühitində işləyə biləcəyi sübut edildi.
NASA və digər kosmik agentliklər Yer peykinin səthində və ətrafında davamlı mövcudluq yaratmaq üçün çalışırlar, çünki Ayda oksigen yaratmaq gələcək astronavtların Ayda yaşayış yerlərini dəstəkləməyə kömək edə bilər. Təbii ki, bu, gələcəkdə yaradılması planlaşdırılan Ay koloniyası layihəsinə də kömək edəcək.
Mənbə: Shift.Delete.Net
Tərcümə etdi: Amin Həsənli
