İnsan tarixi boyu dünyamız milyonlarla şəhərin çiçəklənməsini və dağılmasını gördü, onların çoxu dövründə ələ keçirildi, məhv edildi və ya tərk edildi. Əsrlərin yükünə və taleyin dağıdıcı zərbələrinə tab gətirən dünyanın ən qədim şəhərləri bu gün səyahətçilərə sadəcə gözəl memarlıq və unikal artefaktlardan daha çox şey verə bilər. Onlar əvvəlki dövrlərin və sivilizasiyaların izlərini daşıyırlar.
Yerusəlim, İsrail
Yerusəlim xristianlar, müsəlmanlar və yəhudilər üçün müqəddəs bir yerdir, dünyanın hər yerindən möminlər üçün ziyarət obyektidir. Məbəd dağının şərq yamacında yerləşən yaşayış məntəqəsinin ilk arxeoloji sübutu eramızdan əvvəl V-IV minilliklərə aiddir.
Eramızdan əvvəl 2300-cü illərdə şəhər sənədləşdirilmişdir. Müxtəlif vaxtlarda Qüds Yəhuda Krallığına, Makedoniyalı İsgəndər İmperiyasına, Selevrilər Suriyası, Misir Ptolemey, Qədim Roma, Bizans, Ərəb Xilafəti, Səlibçilər, Dövlət Əyyubilərə məxsus idi., Monqol-Tatarlar, Məmlük Dövləti, Osmanlı İmperiyası və hətta Britaniya İmperiyası. Mövcudluğunun minillikləri ərzində Qüds dəfələrlə qanlı müharibələr və şiddətli mübahisələr üçün səbəbə çevrilib. Burada, sözün əsl mənasında, hər bir binanın öz qeyri-adi çoxəsrlik tarixi var.
Dörd kvara bölünmüş köhnə şəhər Əl-Əqsa Məscidi, Ağlayan Divar, Müqəddəs Qəbir məbədi, Məbəd Dağı, Bütün Millətlər Kilsəsi, Getsemane bağı Yerusəlimin görməli yerlərinin yalnız kiçik bir hissəsidir.
Yerixo, Fələstin
Yerixo yer üzündəki ən qədim şəhərdir, ilk qeydi eramızdan əvvəl III minilliyə aiddir və ilk köçkünlərin yaşayış yerlərinin izləri eramızdan əvvəl 9-cu minilliyə aiddir. Yerixo, İordan çayının qərb sahilində, Yerusəlimdən 30 kilometr aralıda yerləşən müasir Fələstinin ərazisində yerləşən bir şəhərdir. Yerixo şəhərə dini şöhrət gətirən İncil tədbirlərində bir dəfədən çox xatırlandı və daha sonra Bibliya xronologiyasını sənədləşdirmək istəyən elm adamlarını cəlb etdi.
Qədim Yerixo hazırda şimalda Tiberias gölündən cənubda Ölü dənizə qədər bütün İordaniya vadisini keçərək mərkəzi yolda yerləşirdi. Coğrafi mövqeyə, suyun bolluğuna, münbit torpaqlara və mülayim subtropik iqlimə görə bu yerlərdə tarixdən əvvəlki dövrlərdən bu günə qədər daim məskunlaşırdı.
Afina, Yunanıstan
Afina dünyanın ən məşhur qədim şəhərlərindən biridir və eyni zamanda müasir Yunanıstanın paytaxtıdır. Bu şəhər bir çox antik filosofların doğulduğu və yaradıldığı Qərb sivilizasiyasının beşiyi hesab olunur, yalnız Sokrat, Platon və Aristotelin adları nəyə dəyər. Arxeoloqlar tərəfindən tapılan ilk insan yaşayış məntəqələri eramızdan əvvəl 4000-ci ilə aiddir. Şəhərin sağ qalan qədim abidələri dünyaca məşhur görməli yerlərdir. Onların arasında, Afina Akropolu eramızdan əvvəl 5-ci əsrdə yunan tanrılarının şərəfinə ucaldılmış UNESCO-nun Ümumdünya İrsi Saytı, Adrian Tağı, Hefestin qədim məbədi və bir çox başqalarıdır. Şəhərin xarici hissəsində Osmanlı, Bizans və Roma sivilizasiyaları öz izlərini buraxdılar.
Mənbə: tengritravel.kz
Tərcümə etdi: Leyla Əliyeva
