Hər bir valideyn övladının xoşbəxt, sağlam və uğurlu bir mühitdə böyüməsini istəyir. Uşaqlarının tərbiyədən təhsilə, sosial fəaliyyətdən ünsiyyət bacarıqlarına qədər həyatın bütün sahələrində özünü təmin edən şəxsiyyətlər olmasını arzulayır. Valideynlər və uşaqlar arasındakı ünsiyyət tez-tez “nə yedi?", "nə qədər yatdı?", "hansı fəaliyyətlərdən məhrum oldu?..”, əslində, başqa bir çox vacib problem var: uşaqlarla vaxt keçirmək. Son illərdə olduqca populyar anlayışlardan biri olan və uşaq inkişafında tez-tez xatırlanan “keyfiyyətli vaxt keçirmək” mövzusunun niyə bu qədər vacib olduğu sizi maraqlandıra bilər. Bu suala verilə biləcək ən aydın cavab budur: keyfiyyətli ailə vaxtı uşaqların zehni və emosional inkişafına kömək edir və gələcəyini formalaşdırır.
Uşağınızla keyfiyyətli vaxt keçirmək uşağınız üçün hansı marka şokolad seçdiyinizdən, hansı müəllimdən dərs aldığınızdan və ya ayaqlarınıza hansı ayaqqabı geyindiyinzdən daha vacibdir. Dosent Kaliforniya Universiteti Irvine Tibb fakültəsinin uşaq psixiatrı.Həkim. Gail Fernandez: “Uşaqlar doğuşdan yetkinliyə qədər ailənin diqqətinə və vaxtına ehtiyac duyurlar”-, bunu söyləyərək, əslində, yaxşı bildiyimiz, lakin bəzən laqeyd yanaşdığımız bu dəyişməz həqiqətə diqqət yetirir.
Uşaqlarla keyfiyyətli vaxt keçirmək nə deməkdir?
Həyatın, xüsusən də valideynlər üçün çox məşğul olması, danılmaz bir həqiqətdir. Günlər keçdikcə işlər siyahısı dolduqca, digər tapşırıqlar keyfiyyətli ailə vaxtından üstün ola bilər. Ev işləri, görüşlər, uşaqlar üçün dərslər, məktəb fəaliyyətləri haqqında danışarkən, keyfiyyətli vaxt keçirmək üçün əlavə vaxtınız olmaya bilər. Ancaq keyfiyyətli vaxtın uşaqların inkişafı üçün çox vacib olduğunu bilmək, bəzi gündəlik fəaliyyətlərdə yetişməyə çalışmaq əvəzinə keyfiyyətli vaxt keçirməyə diqqət yetirməyə kömək edə bilər.
Keyfiyyətli vaxt uşaqlarınızla vaxt keçirmək və onlarla ünsiyyət qurmaq, onlara bütün diqqətinizi vermək deməkdir. Bir tərəfdən başqa şeylər edərkən uşağınızla birlikdə olmağa çalışmağınız əslində keyfiyyətli vaxt nümunəsi deyil. Bütün diqqətiniz, u şağınıza yönəldildikdə, birlikdə zövq aldığınız fəaliyyətlərə vaxt ayırdığınız zaman həyatınıza çox vacib bir inkişaf anı daxil edə bilərsiniz. Keyfiyyətli vaxt keçirərkən diqqət yetirməli olduğunuz ən vacib "konsepsiya”, "interaktivlik”, yəni aktiv iştirakdır. İnteraktiv vaxt konsepsiyası uşaq və valideynin birlikdə bir şey etməsinə və hər iki tərəfin həyata keçirilən fəaliyyətlə tam məşğul olmasına əsaslanır. İnteraktiv anlarda uşaq və valideyn də aktiv iştirakçılardır. Bu müddət yalnız uşağınızın məktəbinə və dərslərinə qayğı göstərmək və ya ev tapşırıqlarına kömək etməklə məhdudlaşmır. Bəlkə tapmacaları birlikdə həll etmək, şəkillər çəkmək, tortlar bişirmək, açıq havada söhbət etmək; telefon, planşet, televizor və s. təşviq etmədən etdiyiniz və qarşılıqlı zövq aldığınız hər şey keyfiyyətli və aktiv bir əyləncənin nümunəsi ola bilər.
Valideyn və uşağın birlikdə vaxt keçirməsi niyə vacibdir?
Birgə keyfiyyətli vaxtın əsas məqsədi sizinlə övladınız arasındakı əlaqəni gücləndirmək, ünsiyyətinizi yaxşılaşdırmaq və bir-birinizi daha yaxşı tanımaq üçün uyğun bir mühit yaratmaqdır. Birlikdə vaxt keçirməklə uşağınız özünü vacib hiss edir və sevildiklərini başa düşür. Bundan əlavə, valideynlərini müşahidə etmək və valideynlərindən gördüyü müsbət davranışları modelləşdirmək imkanı var. Bununla birlikdə, uşağınızın xarakterinin güclü və zəif tərəflərini daha yaxşı müşahidə etmək və uşağınıza daha yaxşı rəhbərlik etmək imkanı əldə edirsiniz. Uşaqlar düşüncələrini və hisslərini stimullaşdırıcı bir mühitdə ifadə etmək imkanı əldə edirlər; özlərinə inamları artır və bunun sayəsində valideyn ilə uşaq arasındakı münasibətlər güclənir.
Uşağınızla keyfiyyətli vaxt keçirməyinizə kömək edəcək məsləhətlər
Diqqətinizi cəmlədiyiniz keyfiyyətli vaxtda uşaqlarınızla sağlam ünsiyyət qurmaq üçün faydalı məsləhətlərə diqqət yetirin və aranızdakı əlaqəni gücləndirin:
Uşağınızla gündəlik ünsiyyət qurun.
Uşağınıza hər gün onu sevdiyinizi söyləyin.
Yatmadan əvvəl qısa bir kitab seçmək və oxumaq kimi xoş fəaliyyətlər yaradın.
Minnətdarlığınızla müsbət davranışı gücləndirin.
Uşağınızla bir şey etmək üçün birlikdə vaxt keçirməyi planlaşdırın.
Hər gün ən azı bir neçə dəqiqə uşağınızla oynayın.
Ən azı yarım saat texnologiyadan uzaqlaşın və qarşılıqlı dinləməyə diqqət edin.
Uşaqlarınızla mənalı, güclü, sevgi dolu və sağlam bir əlaqə qurmaq üçün hər gün kifayət qədər vaxt ayırmalı laqeyd yanaşmamalı, xüsusi rutinlər qurmalı, gündəlik planlarınıza keyfiyyətli vaxt daxil etməlisiniz.
Mənbə: uplifers.com
Tərcümə etdi: Aysu Əsədova
