"İncəsənətin inciləri" rubrikası "Gulf Stream" əsərini təqdim edir.
Gulf Stream (1889) məşhur amerikalı rəssam Winslow Homerin ən təsirli və dramatik rəsmlərindən biridir. Bu əsər dənizin qəddarlığını, insanın çarəsizliyini və təbiətin gücünü göstərən unikal sənət nümunəsidir. Homer öz dövrünün ən görkəmli dəniz mənzərələri ustalarından biri kimi tanınırdı və bu əsəri onun ən dərin və simvolik işlərindən biri hesab olunur.
"Gulf Stream" tablosu bir nəfərin kiçik qayıqda fırtınalı okeanda təkbaşına mübarizə aparmasını təsvir edir. Rəsmin mərkəzində oturan qaradərili adam heç bir köməyi olmayan, açıq dənizdə sürüklənən bir insandır. O, qəzaya uğramış kimi görünür və yorğun şəkildə qayığın bir küncündə əyləşib. Qayıq kifayət qədər zərər görüb. Yelkənsiz və istiqamətini itirmiş qayıq fəlakətin qaçılmaz olduğunu göstərir. Güclü və amansız dalğalar insanın kiçikliyini və gücsüzlüyünü vurğulayır. Rəsmin ən qorxunc elementlərindən biri də böyük köpəkbalıqlarıdır. Onlar qayığın ətrafında üzərək insanın həyatının təhlükədə olduğunu açıq şəkildə göstərirlər. Üfüqdə görünən bir gəmi var, lakin onun insanı xilas edib-etməyəcəyi bəlli deyil. Bu, ümidsizlik və ümid arasında bir ziddiyyət yaradır. "Gulf Stream" təkcə bir fırtına səhnəsini deyil, insanın həyatdakı çətinliklərlə necə mübarizə apardığını simvolizə edir. Rəsm bir neçə fərqli şəkildə izah edilə bilər.
İrq və sosial ədalətsizlik: Qayıqda təsvir olunan şəxs afro-amerikalıdır. 19-cu əsrin sonlarında ABŞ-da irqçilik hələ də böyük bir problem idi. Onun tək olması, köməksizliyi və təhlükədə olması, o dövrdə afro-amerikalıların çətin vəziyyətini əks etdirə bilər.
Təbiət və insan: Homer tez-tez insanın təbiətlə qarşılaşmasını sənətində göstərirdi. Burada insan təbiətin amansız gücü qarşısında zəif və müdafiəsiz görünür.
Həyatın çətinlikləri: "Gulf Stream" həyatda qarşılaşdığımız çətin anları və onların qarşısında necə möhkəm durmağımızı simvolizə edir. Qəhrəman taleyinə boyun əymir, son ana qədər dözür.
Ümid və ümidsizlik: Uzaqdakı gəmi bir ümid işığıdır, lakin onun gəlib-gəlməyəcəyi məlum deyil. Bu, insanın həyatda çətin vəziyyətlərdə ümidi qoruyub saxlamağa çalışmasını göstərir.
"Gulf Stream" sənət tənqidçiləri tərəfindən Homerin ən dərin əsərlərindən biri hesab olunur. Bu rəsm Metropolitan Muzeyində (Nyu-York) sərgilənir və realist sənətin ən güclü nümunələrindən biri kimi qəbul edilir.
"Gulf Stream" qorxu, ümidsizlik və yaşamaq üçün mübarizə haqqında təsirli bir sənət əsəridir. Winslow Homer bu rəsmi ilə yalnız bir insanın fırtına içindəki mübarizəsini deyil, həm də insanlığın ümumi varolma mübarizəsini təsvir edir. Bu gün belə bu rəsm insanın gücsüzlüyünü və eyni zamanda dözümlülüyünü göstərən dərin və düşündürücü bir sənət əsəri kimi qalır.
Hazırladı: Talehə Hüseynzadə
