"İncəsənətin inciləri" rubrikası bu gün XX əsr incəsənətinin ən tanınmış şəxsiyyətlərindən biri olan Pablo Pikassonun "Avignonlu qızlar" əsərini təqdim edir.
Avignondan olan qızlar Pikassonun yağlı boya tablosudur. O, kubizmin və müasir incəsənətin doğulmasını simvollaşdırır. Bu əsərdə insan üzünün təsviri qaydalarının təhrif edilməsi həddindən artıqdır.
Pikassonun narıncı tonları və beş qadının sakit görünüşü ilə payız fəslini xatırladan "Avignonlu qızlar" tablosu XX əsrin ən çox mübahisə yaradan tablosudur.
“Avignonlu qızlar” həm rəngləri, həm də fiqurları ilə bizə payızı xatırladır. Narıncı tonlar mövsümün dəyişdiyini bildirərkən, beş qadının sakit baxışları bizə payızın kədərini xatırladır.
Orijinal adı ilə "Les Demoiselles de Avignon", qeyri-adi ispan rəssamı Pablo Pikassonun ən məşhur və ən çox tənqid edilən rəsmlərindən biridir. Fahişəxana qadınlarının cəsarətli təsviri ilə o zaman hər kəsi şoka salan bu əsər bütün sivri oxları Pikassoya yönəldib.
Əslində, sənətçi bu əsəri ərsəyə gətirərkən həmişəkindən daha emosional olub, öz qorxuları ilə yanaşı, beş fahişəxana qadınının hiss və düşüncələrini tamaşaçılara çatdırmaq istəyib. Pikasso ilk olaraq rəsminin adını "Fahişəxana" olaraq seçsə də, sənətşünaslar və tarixçilər tərəfindən yersiz hesab edildiyi üçün adı "Avignonlu qızlar" olaraq dəyişdirilib. Bu dəyişiklik məşhur rəssamı narahat edirdi, çünki o düşünürdü ki, hansısa küçənin adını verməklə həmin yerin nüfuzunu itirə bilər. Eyni zamanda, burada təsvir olunan personajların məkanla əlaqələndirilməməsi lazım olduğunu, bu fiqurların tamamilə xəyali qadın olduğunu vurğulamaq istəyirdi.
Pikassonun bu əsərində tamaşaçıdan dik baxan bu beş nəhəng fahişənin qarşısında müştəriyə çevrilməsi istənilir. Şəkildəki digər vacib detallar maska, kövrəklik və deqradasiya hissidir. Rəssam Matisin təsiri ilə etnoqrafiya muzeylərinə etdiyi səfərlər nəticəsində Pikasso Afrika maskaları ilə tanış olur. Afrika o dövrdə Orta əsrlər Avropasında ona qarşı reaksiya verən bir cəmiyyət idi. Hətta dövrün xəstəliyi olan sifilisin Afrikadan gəldiyi düşünülür. Pikasso ilk dəfə bu tablonu çəkərkən sifilis xəstəliyinə tutulma təhlükəsini hiss edib.
Qadınlara rəğbəti ilə tanınan rəssam fahişəxanadakı qadınlardan sifilis xəstəliyinə tutulduğunu düşünərək son dərəcə qorxur. Beş qadın personajdan bəzilərinə Afrika maskası geyindirməklə, o onları sifilislə fərqləndirir.
Hazırladı: Gülay Qəribova
Mənbə: https://www.oggusto.com/sanat/eser-ve-muze-incelemeleri/pablo-picasso-avignonlu-kizlar-tablo-okumasi
