Türklərin vətəni Orta Asiyada ilk qurulan türk dövlətinin adı Asiya Hun Dövləti olmuşdur. Çin mənbələrindəki məlumata görə, Orta Asiyada ilk türk siyasi birliyi eramızdan əvvəl 3-cü illərə təsadüf edir. Türk boylarının ittifaqı ilə qurulan Asiya Hun Dövləti bölgədə əhəmiyyətli bir güc olaraq xarakterizə edilir.
Tarixdə məlum olan ilk türk dövləti olan Asiya Hun dövlətinin yaranma tarixi haqqında dəqiq məlumat olmasa da, Çin mənbələri bu dövlətin e.ə. 220-ci ildə Teoman tərəfindən qurulduğunu göstərir. Mete xanın dövründə bölgənin ən mühüm imperiyalarından biri olan Asiya hunları sərhədlərini genişləndirərək Sibir, Çin dənizi və Xəzər dənizi arasındakı torpaqları ələ keçirdilər.
Mete Hanın ölümündən sonra bir müddət hakimiyyətlərini qoruyub saxlaya bilən hunlar dövlət idarəçiliyindəki varislik sisteminə görə imperiyanı şərq və qərb olaraq iki yerə böldülər.
Tarixdə “türk” adı ilə qurulan ilk türk dövləti Göytürklərdir. Asiya Hun Dövləti dağıldıqdan sonra 552-ci ildə türk tayfaları arasında siyasi birliyi təmin edən Göytürklər Bumin xaqanın başçılığı ilə quruldu.
744-cü ilə qədər Orta və Orta Asiyada hökmranlıq edən Göytürklər türk dilinin ən qədim yazılı qaynaqlarını yetişdirmiş bir dövlətdir.
Mənbə: Habertürk
Tərcümə etdi: Sevil İsmayılova
