Reenkarnasiya ruhun köçü deməkdir. İnanmayanlar və ya deyim ilə çox tanış olmayan insanlar üçün gülməli görünə bilər.
Bununla belə, dünyada reenkarnasiyaya inananların sayı kifayət qədərdir. Bəs reenkarnasiya nədir? Özünü necə ortaya qoyur? Dinlər reenkarnasiyaya necə yanaşır?
Reenkarnasiyada insan bədəninin ölümdən sonra yenidən gələcəyinə inanır. Ölümdən sonra ruhun bir növ köçünü yaşayaraq yeni bədənlə doğulma hadisəsinə verilən addır. Bu adı, ümumiyyətlə, ruhanilər verirdilər. Düşünə bilərsiniz ki, qiyamət İslamda da var. Halbuki burada diriliş qiyamət günü deyil, yenidən eyni dünyaya gəlmə hadisəsidir.
Spiritist sözünün mənası spiritizm kimi izah edilir. Bir çox dinlərdə, fəlsəfi baxışlarda yeri olan bir anlayışdır. Dini və ya fərqli baxışı olan insanlar öz aralarında spiritist adını istifadə edirlər.
Reenkarnasiya, əslində, yeni bir anlayış deyil. Qədim dövrlərdə anlayış kimi istifadə olunmasa da, bu günə qədər məlum idi. Hətta öz tariximizə nəzər saldıqda belə İslamla tanış olmayan türk toplumlarında bunu görmək mümkün idi. Tövhid inancının geniş yayıldığı dövrdə ruhların köçməsinə inanılırdı. Onun öldükdən sonra diriləcəyi və qayıdacağı fikri çox yayılmışdı. Hətta ölənləri də öz əşyaları ilə birlikdə dəfn edirdilər. Yenidən doğuş baş verəndə əşyalarının onunla birlikdə gələcəyinə inanılırdı. Torpaqlarımızda vəziyyət belə olsa da, hadisənin daha da qədimlərə gedib çıxdığını deyə bilərik.
Gəlin sizi qədim dövrlərdəki Misir dövrünə aparaq. Fironların boşaldığı dövrdə dirilmə inancı geniş yayılmışdı. Ölümdən sonra yenidən doğulma anlayışı Misir dövründə ümumi bir anlayış idi. Dövrün ölülərini mumiyalayaraq dəfn etdilər. Bədən yenidən canlanırsa, bu məşq onun sağlam çıxmasını təmin etmək üçün edilirdi. Bu günə yaxınlaşan tarixə nəzər salsaq, Qərb bu anlayışı ilk dəfə yunan mifologiyası sayəsində eşitdi. Platon və Pifaqor kimi fəlsəfi cərəyanların tanınmış adları o dövrdə mövzunu müzakirə edirdilər. Reenkarnasiya xüsusilə Hindistan bölgəsində yayğındır.
Bu gün ruhların köçməsi anlayışına inananların sayı 1 milyardı keçir. Bir sözlə, reenkarnasiya hər dövrdə və hər dində mövcuddur. Reenkarnasiya və İslam anlayışları da bir-biri ilə çox bağlıdır. İslam prizmasından baxanda cəmiyyətin müxtəlif təbəqələrinin olduğunu görürük. İslam dinində dirçəliş olduğunu çoxumuz bilirik. İslamda reinkarnasiya və dirilmənin yeri var. Lakin dirilən insanın ancaq Qiyamət günü olacağına inanmaq adi haldır. İslam dininə görə qiyamət olsa da, reinkarnasiyadan ən böyük fərqi qiyamət günü bədənin əvvəlki vəziyyətinə qayıtmasıdır. Reenkarnasyonda dirilmə dünyada baş verəcək və bu hadisənin bir neçə dəfə baş verməsi ehtimalı var. Bundan əlavə, bu fenomendə mərhumun başqa bir bədənlə yenidən doğulacağına inanılır. Buna inanc kimi baxdığımızda ruhun köçməsi hər dində fərqli şəkildə baş verir. Deyə bilərik ki, insanlar inanclarında belə tamamilə fərqli görünürlər. İstər Qərbdə, istər Şərqdə ruhların köçməsinə inananların sayının kifayət qədər çox olduğunu görə bilərik.
Mənbə: İienstitu
Tərcümə etdi: Fatimə Şükürova
