Siz özünüzü həddindən artıq düşünən biri hesab edirsiniz? Özünüzü daim keçmiş və gələcək haqqında düşünərkən tapırsınız? 
Belə anlarda başınızdakı səslərin heç vaxt dayanmadığını görə bilərsiniz. Bu, indi sizi narahat etməyə başlaya bilər və hətta yuxuya getməyinizi çətinləşdirə bilər. Klinik Psixoloq Emre Gökçeoğlu həddindən artıq düşünmə sindromu ilə mübarizə üçün nə edilə biləcəyi haqqında məlumat verdi. Həddindən artıq düşünmək çox vaxt qeyri-müəyyənlikdən qaynaqlanır. Çox düşünmə sindromu çox vaxt qeyri-müəyyənliklə əlaqələndirilir. Həddindən artıq düşünənlər öz düşüncələrini və gələcəyini çox dərindən idarə etməyə çalışırlar. Bu sıx nəzarət hissi tez-tez narahatlıq nəticəsində görülür. Buna görə də həddindən artıq düşünmənin əsas psixoloji vəziyyəti narahatlıq pozğunluğunun bir forması ola bilər.
Həddindən artıq düşünmə sindromu ilə necə mübarizə aparmaq olar?
Keçmiş haqqında çox düşünəndə depressiyaya düşürük. Eyni şəkildə biz də gələcəklə bağlı narahatlıq vəziyyətindəyik. Əslində, insan beyni gündə orta hesabla 5000 müxtəlif fikir əmələ gətirir. Onları idarə etməyə çalışmaq həddindən artıq düşünmə problemlərinə səbəb ola bilər və həddindən artıq düşünmə sindromu ilə tək qalmağınıza səbəb ola bilər. Yaxşı, bu sindromla necə mübarizə aparmaq olar? Emre Gökçeoğlu:
“Özünüzü zamanla məhdudlaşdırmaqdan keçir. Həddindən artıq düşündüyünüzü anladığınız zaman gün ərzində bu mövzunu xüsusi olaraq düşünəcəyinizə dair 10 dəqiqə vaxt təyin edin və yalnız o müddət ərzində o mövzu haqqında düşünəcəksiniz. Beləliklə, yolları inkişaf etdirəcəksiniz. Normal saat qurşağınızda beyninizdən keçən fikirlər sizi narahat etməyəcək”.
Həddindən artıq düşünmə sindromu olan insanlar, adətən, özləri haqqında sərt qaydalara malikdirlər. Əgər siz onlardansınızsa, bunu dərk etməli və həyatınıza çeviklik qatmağa çalışmalısınız. Fikirlərinizi yazmağınız faydalı ola bilər. Fikirlərinizi kağız və qələmlə yazmağınız sizə kömək edəcək ki, sizi narahat edən düşüncə tərzini ağlınızdan çıxarasınız. Fikirləri konkretləşdirmək həm də beyninizdən keçən fikirlərin intensivliyindən xilas olmağa imkan verəcək.
Düşüncələri rədd etməyi öyrənin
Çünki ağlımıza gələn hər bir fikrin doğru olduğuna inanmağa meyilliyik. Düşüncələrimizi avtomatik idarə etməyi bilmədiyimiz üçün özümüzə bunu öyrətməliyik. Əslində, bəli, biz onları idarə edə bilmərik, amma qəbul edə və ya rədd edə bilərik. Düşüncənin məqbul və ya rədd edilə bilən olması həddindən artıq düşünmə probleminizi həll etməyə kömək edə bilər. Çünki bu problemin altında, adətən, natamamlıq və qəbuledilməz fikirlər yatır. Buna görə də özünüzlə çevik olmaq və düşüncələrinizin məqbul və rədd edilə bilən tərəflərinə diqqət yetirmək çox faydalı olacaq.
Ətrafınızla məsləhətləşməkdən çəkinməyin
Öz daxili düşüncə dünyanızda bir nəticəyə çatdıra bilməyəcəyiniz fikir və ideyaların nəticəsinə gəlmək üçün yaxınlarınızın və ətrafınızdakı insanların düşüncələrinə ehtiyacınız ola bilər. Həddindən artıq düşünmək problemi ilə mübarizə aparırsınızsa, insanların köməyinə və dəstəyinə açıq olmağa diqqətli olmalısınız. Düşüncə konsentrasiyanız sizi narahat edirsə və təkbaşına öhdəsindən gələ bilməyəcəyinizi hiss edirsinizsə, peşəkar dəstək axtarmaqdan çəkinməyin.
Mənbə: CNN Türk
Tərcümə etdi: Məryəm Abdullazadə
