"Elmi araşdırmalar maqneziumun son illərdə beyin sağlamlığı üçün Omeqa-3 qədər əhəmiyyətli olduğunu ortaya qoydu",-deyən Nevrologiya Mütəxəssisi Prof. Dr. Dərya Uludüz bu mineralın bədəndə əskik olduğu zaman beyinə mənfi təsir göstərdiyini bildirib.
Maqnezium çatışmazlığı son dövrlərin ən çox rast gəlinən qida problemlərindən biridir. Orqanizm bu mineralı öz-özünə istehsal etmədiyi üçün qidalarla, lazım gələrsə, əlavələrlə qəbul edilməlidir.
“Müasir həyatda bir tərəfdən maqneziuma ehtiyacımız artır, digər tərəfdən qida ilə aldığımız maqnezium getdikcə azalır. Üstəlik, yaşla birlikdə azalır'',-deyən Nevrologiya Mütəxəssisi Prof. Dr. Dərya Uludüz beyin və ürəkdə digər orqanlara nisbətən daha sıx olan bu mineralın əhəmiyyətini belə izah edib.
Onun çatışmazlığı beyinə necə təsir edir?
Maqnezium beyin hüceyrələrini canlı saxlamaqda mühüm rol oynayır. Hüceyrə membranının keçiriciliyini artıraraq beyin hüceyrələri ilə yaddaş arasında əlaqəni təmin edən sinir hüceyrələrini gücləndirir.
Maqnezium beyin hüceyrələrini birləşdirən aksonları qoruyan miyelin təbəqəsinin əmələ gəlməsi üçün lazımdır. Qatı miyelin təbəqələri də sağlam sinir sisteminin əsasını təşkil edir. Beyin hüceyrələrində əmələ gələn kalsium bu hüceyrələri öldürür.
Maqnezium beyin hüceyrələrində kalsium əmələ gəlməsinin qarşısını almaqda da çox mühüm rol oynayır. Bundan əlavə, tədqiqatlar göstərdi ki, maqnezium Alzheimer xəstəliyində amiloid lövhələrini azalda bilər, lakin Parkinson, Dağlıq Skleroz kimi bütün nevroloji xəstəliklərdə dəstəkləyici olduğu göstərilmişdir. Bu səbəbdən maqnezium çatışmazlığında yaddaş və konsentrasiya problemləri yarana bilər.
Bədəndə maqneziumun azalmasının səbəbləri
1) Bu gün insanların çoxu qidadan kifayət qədər maqnezium almır. Bu, keyfiyyətli qida mənbələrindən çox hazır və qablaşdırılmış qidalara meyllə bağlıdır.
2) Yediyimiz qidaların xarab olması səbəbiylə (yediyimiz qidaların tərkibində olan maqnezium torpaqdan gəlir. İndi torpaqlarımızda tətbiq edilən yanlış əkinçilik üsulları səbəbindən qidalar köhnə qida zənginliyini saxlaya bilmir) qidalandığımız zaman maqnezium azalır.
3) Spirt qəbulu da orqanizmdə maqnezium səviyyəsini aşağı salır.
4) Soda, qəhvə və çaydan istifadə maqneziumun sorulmasına mane olur. Həddindən artıq kofein maqnezium çatışmazlığına səbəb olur.
5) Xron, xoralı kolit və diabet kimi xəstəliklərdə maqneziumun aşağı olması ehtimalı var.
6) Mədə dərmanları, antibiotiklər, kortizon dərmanları və diuretiklər maqnezium çatışmazlığına səbəb ola bilər.
Orqanizmdə çoxlu funksiyaları var
– Maqnezium qəbul etdiyimiz qidaların hüceyrə səviyyəsində enerjiyə çevrilməsi üçün lazımdır.
– Zülal sintezində iştirak edir, genetik quruluşumuzu təşkil edən DNT sintezi üçün də lazımdır.
– Kalsium səviyyələrini tənzimləməyə kömək edir və sağlam sümüklərin formalaşmasına və saxlanmasına kömək edir.
– Normal ürək ritmini saxlamağa kömək edir və qan təzyiqini tənzimləyir.
– Qan şəkərinin tarazlaşdırılmasında rol oynayaraq qlükoza mübadiləsinə kömək edir.
– Bədənin antioksidan müdafiə sistemində iştirak edir və hüceyrələri oksidləşdirici zərərdən qoruyur.
– Yaraların sağalması və həddindən artıq qanaxmanın qarşısının alınması üçün zəruri olan qanın laxtalanması prosesində iştirak edir.
– İmmunitet hüceyrələrinin istehsalına və aktivləşməsinə kömək edərək sağlam immunitet sisteminin dəstəklənməsində rol oynayır.
– Sinir siqnallarının ötürülməsində, normal sinir funksiyasının və sağlam sinir sisteminin qorunmasında təsirlidir.
– Əzələlərin düzgün işləməsini və hərəkətini təmin edərək, əzələ daralmalarını və rahatlamalarını tənzimləməyə kömək edir.
– O, həmçinin yuxu keyfiyyəti ilə əlaqələndirilir və rahatlamağa kömək edir, daha yaxşı bir gecə yuxusuna kömək edir.
– Stress hormonlarının sərbəst buraxılmasına və fəaliyyətinə təsir edərək bədənin stres reaksiyasına uyğunlaşmasına kömək edir.
Bu qidalardan istifadə edin
Təbii yolla əldə edə biləcəyimiz ən zəngin maqnezium mənbələri bunlardır:
- Yaşıl yarpaqlı tərəvəzlər
- qoz-fındıq və quru meyvələr
- Buğda və arpa toxumları
- Paxlalılar
- Tahin (balqabaq tumundan 25 dəfə çox maqnezium ehtiva edir)
- Şokolad
- Soğan
- Darı
Mənbə: Sözcü
Tərcümə etdi: Əli Mehdili
