Leonardo da Vinçinin ən məşhur əsərlərindən biri, şübhəsiz ki, "Son axşam yeməyi"-dir. Tematik olaraq çox iddialı bir fona sahib olan rəsm İsanın Yerusəlimdə romalılar tərəfindən əsir götürülüb çarmıxa çəkilməmişdən əvvəl yediyi son şam yeməyindən bəhs edir. Yemək masasının ortasında yerləşən İsanın sağ və sol tərəflərindən olan 12 həvari də rəsmdə öz yerini tutub.
Cədvəldə, əsasən, hərəkətli bir detal var. Bu rəsmin ən diqqət çəkən təəssüratı şam yeməyi kimi görünsə də, onun arxasında başqa bir detal olmasıdır. Rəsm İsanın vacib bir xəbəri elan edəcəyini simvollaşdırır. İsanın açıqlayacağı şey 12 həvaridən birinin ona xəyanət edəcəyidir.
"Son axşam yeməyi" əsərinin təhlili
Araşdırmalara görə, Leonardo da Vinçinin ən məşhur tablolarından biri olan “Son axşam yeməyi”-ndəki həvarilər üç nəfərdən ibarət qruplara bölünür. Hər triadanın fərqli mənası və cavabı var. Rəsmin sol tərəfindəki üç nəfərdən ibarət qrup İsanın danışacağı hadisə ilə bağlı heyrətini ifadə edir. Həvari əllərini uzadıb heyrətlə gözləyir.
Eyni zamanda, bu üçlü qrup sual dolu rəftarları ilə seçilir. Şübhəsiz ki, onlar birbaşa xəyanəti və xəyanətin şokunu yaşayırlar. Masanın sonundakı üç nəfərdən ibarət qrup, əsasən, İsanın nə açıqlayacağını gözləyir. Buradakı həvarilər İsanın izahatından sonra belə bir şeyin necə baş verdiyini sorğulamaq vəziyyətindədirlər.
Rəsmdəki üç nəfərdən ibarət ən diqqət çəkən qrup İsanın sol tərəfində yerləşir. Bu qrup arasında İsaya xəyanət edən Yəhuda da var. Yəhuda xəyanətinin üzə çıxacağını hiss etdiyi üçün çaşqın və narahat kimi təsvir edilir. Burada ən vacib detal Yəhudanın əlində olan pul kisəsidir. Da Vinçinin çevik və parlaq ağlı pul kisəsini Yəhudanın romalılardan aldığı sikkələri simvollaşdırmaq üçün istifadə edirdi. Bu pul kisəsi Yəhudanın xəyanətinə görə aldığı qiymətdir.
Rəsmdə diqqət çəkən başqa bir fiqur da Yəhyadır. Yəhyanın yeniyetməlik dövründə hələ gənc olduğu aydın müşahidə olunur. O, qadına bənzəyən qırmızı saçları ilə İsanın sağ tərəfində yerləşir. Buradakı üçlük yenə İsanın açıqlayacağı xəyanətə reaksiya verməyə hazırlaşarkən təsvir edilmişdir. Rəsmdəki başqa bir detal elandan sonra xaotik vəziyyətin düz mərkəzində yerləşən İsanın sakitliyidir.
Mənbə: Tablohane
Tərcümə etdi: Xədicə Qiyas
