Bu gün:

Makedoniyalı İskəndərin ölümünün əsl səbəbi nədir?


Bu gün biz öldükdən sonra bədənimizə nə baş verdiyini bilirik. Dəyişikliklər bədən istiliyinin soyuması ilə başlayan ölümdən dərhal sonra başlayır. Bir neçə saat ərzində zədələnmiş qan hüceyrələrinin hərəkəti dəridə rəngsizliyə səbəb olur,eyni zamanda rigor mortis bədəni sərtləşdirir və hərəkət etmək çətinləşir.Qədim Yunanıstan xalqı bu dəyişikliklərin elmini bugünkü şəkildə başa düşməsə də, insan bədəninin həyatda olduğu kimi ölümdə görünmədiyini və davranmadığını bilirdilər. Beləliklə, Makedoniyalı İsgəndərin cəsədi eramızdan əvvəl 323-cü ildə ölümündən sonra altı gün ərzində dəyişməz qalanda onun müasirləri yalnız bir izahat verə bildilər.İskəndər bir tanrı olmalı idi.


Makedoniyalı İskəndər ilk dəfə bir neçə gün davam edən şənliklər zamanı xəstələndi, onlardan birində belindəki şiddətli ağrıdan şikayətlənərək yıxıldı. Ehtimal edilən bir apokrif hesaba görə, bu hadisə onun bir oturuşda bütöv bir krater şərab içməyə cəhd etdikdən sonra baş verdiyini iddia edir.10 gün davam edən şiddətli qızdırmadan sonra İsgəndərin əsgərləri onu son dəfə görmək üçün gətirildi. Tarixçi Arrianın bildirdiyinə görə, o zaman padşah "artıq danışa bilmirdi... lakin o, başını qaldırmağa çətinlik çəkirdi və gözləri ilə hər birinə salam verirdi".İyunun 13-də İskəndərin öldüyü elan edildikdən sonra nəzəriyyələr formalaşmağa başladı. O, zəhərlənmişdi? Sabotaj edildi? Çox şərab içərək öldürüldü? Əsrlər sonra müasir tarixçilər öz fikirlərini bildirdilər. Ola bilsin ki, malyariyaya yoluxub. Ola bilsin ki, bu, pnevmoniya və ya tif atəşi olub. Ola bilsin ki, həqiqətən də öldürülüb.


Bu nəzəriyyələrin heç biri sonra nə baş verdiyini izah etmir. Plutarxın bildirdiyinə görə, İsgəndərin cəsədi tipik çürümə əlamətlərini göstərməyə başlamadı: “Onun bədəni nəm və boğucu yerlərdə xüsusi qayğı olmadan yatsa da, belə bir dağıdıcı təsirdən əsər-əlamət göstərmədi, ancaq saf və təzə qaldı. ." Cəsədin dəfn üçün hazırlanmasına qədər keçən altı gün ərzində heç bir fiziki dəyişiklik müşahidə edilməmişdir.Bu gün biz İsgəndərin ölümü və onun fövqəltəbiiliyə daha az, daha çox elmə əsaslanan bədən təravət dövrü üçün izahatımız var. 2018-ci ildə Yeni Zelandiyadakı Dunedin Tibb Məktəbinin müəllimi Dr. Ketrin Holl Makedoniyalı İskəndərin əzələ iflici ilə nəticələnən kəskin otoimmün vəziyyət olan Guillain-Barre sindromu olduğunu təklif etdi. Başqa sözlə, İskəndər öldüyü elan edilən zaman sağ ola bilərdi.Həkimlər koma xəstəsinin dayaz nəfəsini heç nəfəs almır kimi qəbul etdikdə bu səhv ola bilərdi. Əgər belə olsaydı, İskəndər balyalama zamanı təsirli şəkildə öldürülmüş ola bilərdi.Bu proses onun bağırsaqlarını sökərdi.


Hall nəzəriyyəsini təsdiqləmək üçün zamanda geriyə səyahət edə bilməsək də, İskəndərin ölümünün bütün təfərrüatlarını və bədəninin sirli həyatını nəzərə alan yeganə nəzəriyyədir.


Mənbə:Britannica

Tərcümə etdi:Fidan Şahbazlı ‎

Paylaş
Şərh əlavə et