Yalnızlıq, fərdlərin sosial münasibətlərində hiss etdikləri məmnuniyyət və emosional bağlılıq çatışmazlığı ilə əlaqəlidir. Bu anlayış, yalnızca fiziki bir yalnızlıq vəziyyətini deyil, eyni zamanda emosional və zehni izolyasiyanı da ifadə edir. İnsanlar sosial varlıqlar olaraq, başqaları ilə qarşılıqlı əlaqədə olma və emosional bağlar qurma ehtiyacı duyurlar. Lakin bu bağların dərinliyi və keyfiyyəti, fərdlərin yalnızlıq qavrayışına böyük ölçüdə təsir edir.
Yalnızlıq, ümumiyyətlə iki əsas növə bölünə bilər:
1. Emosional yalnızlıq: Fərdin yaxın və səmimi bir münasibətə olan istəyi ilə əlaqədardır. Bu cür yalnızlıq, dostluq və ya romantik münasibətlərin çatışmazlığından qaynaqlana bilər.
2. Sosial yalnızlıq: Fərdin sosial mühitində yetərli bağlantı hiss etməməsi vəziyyətidir. Bu, fiziki olaraq yalnız olmağı deyil, sosial qarşılıqlı əlaqələrin yetərli olmamasınş ifadə edir.
Yalnızlıq, yalnızca fərdin ruh sağlamlığını deyil, fiziki sağlamlığını da mənfi təsir edə bilər. Araşdırmalar, yalnızlığın stress səviyyələrini artırdığını, anksiyetə və depressiya kimi ruhsal sağlamlıq problemlərinə səbəb ola biləcəyini göstərir. Eyni zamanda, yalnızlıq hissi, immun sisteminin zəifləməsinə və ürək xəstəlikləri kimi xroniki sağlamlıq problemlərinin riskinin artmasına səbəb ola bilər.
Depressiya: Yalnızlıq hissi, fərdlərin ruh sağlamlığını mənfi təsir edərək depressiya riskini artıra bilər.
Anksiyetə: Sosial qarşılıqlı əlaqələrdən qaçma, anksiyetə pozuntularına yol aça bilər.
Aşağı özünədəyər: Yalnızlıq, fərdlərin özlərinə olan inamını azaldaraq özsaygıya mənfi təsir edə bilər.
İmmunitet sistemi: Yalnızlıq, immun sisteminin zəifləməsinə səbəb ola bilər və fərdləri müxtəlif xəstəliklərə daha açıq hala gətirə bilər.
Kardiovaskülər sağlamlıq: Xroniki yalnızlıq, ürək xəstəlikləri riskini artıra bilər.
Yalnızlıq qavrayışına təsir edən bir çox faktor mövcuddur. Bunlar arasında yaş, cinsiyyət, sosial bacarıqlar və fərdin sosial dəstək şəbəkəsinin keyfiyyəti sayıla bilər. Məsələn, yaşlı fərdlər, sosial əlaqələrinin azalması səbəbindən daha çox yalnızlıq hissi yaşaya bilərlər. Eyni zamanda, sosial media istifadəsinin artması, fərdlərin virtual mühitdə geniş bağlantılar qurmasına baxmayaraq, dərin sosial bağlar qura bilməmələri səbəbindən yalnızlıq hissini artıra bilər.
Yalnızlıq hissi ilə başa çıxmanın bir neçə təsirli yolu vardır:
Sosial münasibətləri artırmaq: Yeni insanlarla tanış olmaq, sosial qruplara qatılmaq və ya könüllü işlərdə iştirak etmək, yalnızlıq hissini azalda bilər.
Duyğuların paylaşılması: Duyğuların ifadə edilməsi, yalnızlıq hissinin üstəsindən gəlmək üçün vacib bir addımdır. Terapiya, fərdlərin yalnızlıq hissini azaltmalarına kömək edə bilər.
Bağlantıları gücləndirmək: Var olan münasibətləri gücləndirmək, fərdlərin yalnızlıq hissini azaltmalarına kömək edə bilər. Müntəzəm görüşlər və əlaqə saxlamaq önəmlidir.
Mənbə : Psychology Today
Tərcümə etdi: Zeynəb Yunuszadə
