Plasebo effekti tibbi müalicə proseslərində tez-tez baş verən sirli bir hadisədir. Bu yazıda plasebo effektinin nə olduğunu, necə işlədiyini və tibbi araşdırmalardan tutmuş gündəlik sağlamlıq təcrübələrinə qədər həyatımızın bir çox sahəsinə necə təsir edə biləcəyini araşdıracağıq.
Plasebo effekti maraqlı və sirli bir hadisədir. Bu fenomen, xəstənin müalicə edildiyini hiss etmək və onlara heç bir faktiki tibbi müalicə verilməsə də, terapevtik nəticələr əldə etmək qabiliyyətinə aiddir. Başqa sözlə desək, plasebo effekti insanların onlara təklif olunan müalicənin fizioloji cəhətdən aktiv dərman olmadığını bilsələr də, simptomlarda və ümumi sağlamlıqlarında yaxşılaşma hiss etməsidir. Bu təsir göstərir ki, insan orqanizmi psixi və emosional amillərə güclü reaksiya verə bilir.
Plasebo latınca "zəhmət olmasa" deməkdir və tibbi tədqiqatlarda nəzarət edilən qrupda sınaqdan keçirilən və real müalicə ilə müqayisə edilən saxta müalicə növünə aiddir. Plasebo müalicəsi əslində heç bir müalicəni nəzərdə tutmur, lakin xəstə bu müalicəni əsl müalicə kimi qəbul edir.
Plasebo effektinin tam olaraq necə işlədiyini anlamaq üçün müxtəlif nəzəriyyələr irəli sürülüb. Bunlardan bəziləri bunlardır:
Gözləmə və İnanc Gücü: Plasebo effektinin açarı xəstənin müalicə ilə bağlı gözləntiləri və inanclarıdır. Bir xəstə müalicənin ona kömək edəcəyinə inanırsa, bədəni daha yaxşı hiss etmək üçün proqramlaşdırıla bilər.
Beyin Kimyası: Plasebo müalicəsi zamanı beyində endorfin kimi təbii ağrıkəsicilərin ifrazı arta bilər. Bu, ağrıları azalda və ümumi rahatlama təmin edə bilər.
İmmunitet sistemi: Tədqiqatlar göstərir ki, plasebo müalicəsi immunitet sisteminə müsbət təsir göstərə bilər. İnsanlar müalicə gördüklərini düşünəndə onların immun sistemi daha aktivləşə bilər.
Mənbə: kampustenevar
Tərcümə etdi: Sevil Azər