Zeytun zeytun ağacının meyvəsidir. "Olea europaea"nın mənası “Avropa zeytunu”dur. Zeytun ağacları Aralıq dənizi hövzəsi boyunca, eləcə də Cənubi Amerika, Cənubi Afrika, Hindistan, Çin, Avstraliya, Yeni Zelandiya, Meksika və ABŞ-də yetişdirilir.
Müxtəlif çeşidli zeytunlar Aralıq dənizi yeməklərinin əsas tərkib hissəsidir və İspaniya, İtaliya, Yunanıstan, Türkiyə və Mərakeş üçün əhəmiyyətli ixrac məhsuludur. ABŞ-də ən çox yayılmış zeytun yaşıl və qaradır, lakin kalamata zeytunları da məşhurdur.
Onlar tez-tez dilimlənir və ya reseptlərdə bütöv şəkildə istifadə edilir və ya zeytun yağına sıxılır, bu da Aralıq dənizi regionunda əsas kənd təsərrüfatı ixracatıdır.
Zeytunları tam yemək və ya müəyyən yeməklər üçün zeytun yağı istifadə etmək müxtəlif sağlamlıq problemlərindən qorunmağa kömək edə bilər.
Zeytunun faydaları
Zeytunlarda olan vitaminlər və antioksidantlar mühüm sağlamlıq faydaları təmin edə bilər. Məsələn, bəzi tədqiqatlar göstərir ki, zeytun sümükləri kövrək və ya zəiflədiyi osteoporozdan qoruya bilər.
Zeytun həm də dərinin sağlamlığını yaxşılaşdıran və immunitet sisteminizə kömək edə bilən E vitamini ilə zəngindir.
Bundan əlavə, zeytun aşağıdakı kimi sağlamlıq faydaları təmin edə bilər:
Ürək sağlamlığı
Çoxsaylı araşdırmalar göstərmişdir ki, zeytun yağının, xüsusilə də bakirə olmayan çeşidin istehlakı, bu xəstəlik riski yüksək olan insanlarda ürək xəstəliyi və ölüm riskini azalda bilər.
Xərçəng riskinin azaldılması
Zeytun tərkibində oleokantal birləşməsidir ki, tədqiqatçılar petri qabı təcrübələrində xərçəng hüceyrələrini öldürə bilirlər. İnsanlar üzərində aparılan digər tədqiqatlar zeytun yağı istehlakı ilə xərçəng riskini, o cümlədən döş xərçəngi riskini azaltmaq arasında əlaqəni göstərib.
Koqnitiv xəstəliklərin aşağı riski və müalicəsi
Zeytun və zeytun yağında olan oleokantal həmçinin Alzheimer xəstəliyi və beyinlə əlaqəli digər xəstəliklər riskinin azalması ilə əlaqələndirilir. Bu birləşmə həmçinin demansın müalicəsində istifadə edilən donepezil preparatının aktivliyini artırır.
Diabetin qarşısının alınması
Tədqiqatlar orqanizmin qlükozanı (şəkər) tənzimləməsinə kömək etməklə zeytun yağı istehlakı ilə 2-ci tip diabetin qarşısının alınması arasında əlaqə olduğunu göstərir. Tənzimlənməmiş qlükoza 2 tip diabetin inkişafına səbəb ola bilər.
Xroniki iltihabı azaldır
Xroniki iltihab bir çox xəstəliklərdə, o cümlədən romatoid artrit və psoriazda əsas rol oynayır. Zeytun xroniki iltihabı aradan qaldırmağa kömək edən antioksidantlarla doludur.
Mənbə: WebMD
Tərcümə etdi: Leila Adigözəlova
