İnsanı ömrü boyu çarəsiz hiss etdirən, sizi qorxudan, narahat edən və ya gələcəyə ümidinizi itirməsinə səbəb olan bir sıra hadisələr olur. Bu halın yaşanmasının bir çox səbəbi ola bilər.
Zaman travmatik təsir yaratmaya bilər. bir hadisənin travmatik təsir yaratması üçün gözlənilməz hadisə baş verməlidir. Bu, vaxtında və qəfil olmalıdır. Travmadan sonra stress pozğunluğu çox geniş yayılmış haldır. Bu vəziyyət müxtəlif simptomlara səbəb olur.
Bəzi insanlarda hadisədən qısa müddət sonra inkişaf edərkən, bəzilərində belə olmur. Travma Post-mortem stress pozuqluğu ümumiyyətlə 4 başlıq altında təsnif edilir.
Yenidən yaşamaq: Yenidən yaşamaq, travma sonrası stress pozğunluğunun ən çox görülən simptomlarından biridir. İnsan yaşadığı travmatik hadisəni sözün əsl mənasında yenidən yaşayır.
Qaçma: Qaçma, ümumiyyətlə, travmatik hadisəni xatırlamaqdan qaçmaq deməkdir. İnsanlar travmatik hadisəni xatırladan insanlardan, mühitlərdən və obyektlərdən uzaq olmaq istəyirlər. Onlar travmatik hadisə haqqında heç kimə danışmaq istəmirlər və başqaları bu barədə danışanda narahat olurlar. Qaçmaq da insanların özünə qapanmasına səbəb ola bilər.
Artan oyanış: Artan həyəcan, hiss olunan mənfi emosiyaların şişirdilməsidir. Misal üçün; Normal vaxtlardan daha güclü qəzəb, qəzəb və əsəbilik hissidir.
Travma sonrası stress pozğunluğu əlamətləri və bu simptomların nə qədər davam etməsi insandan insana dəyişə bilər. Stress əlamətləri bəzən travma və ya fəlakətdən sonra qısa müddətdə aradan qalxsa da, bəzən uzun illər davam edə bilər. Bu, insanların travmaya necə reaksiya verməsi və travmanın mürəkkəb nəticələri ilə bağlı ola bilər. Post-travmatik stress pozğunluğu əlamətləri ümumiyyətlə iki başlıq altında qruplaşdırıla bilər: psixoloji simptomlar və fiziki simptomlar. Qeyd olunan simptomlardan bəziləri bunlardır:
Ruhsal əlamətlər:
•Öz təhlükəsizliyindən və ya ətrafdakıların təhlükəsizliyindən narahat olmaq
•Tez qorxmaq
•Əsəb
•Narahat və sıxıntılı bir vəziyyət
•Ümumi depressiya vəziyyəti
•Dəhşətli yuxular və ya kabuslar görmək
•Günahkarlıq hissi
Mənbə:Medical Park
Tərcümə etdi:Nailə Hadizadə
