Şah Ruh Xan 2 noyabr 1965-ci ildə Dehli, Hindistanda anadan olub. Güclü ekran işi ilə tanınan hind aktyorudur. O, Bollivudun ən çox axtarılan aktyorlarından biridir. Dünyadakı milyonlarla pərəstişkarı üçün o, "kral xan"dır.
Dehli Universitetinin Hans Raj Kollecini iqtisadiyyat üzrə bakalavr dərəcəsi ilə bitirdikdən sonra və kütləvi kommunikasiyalar üzrə magistr dərəcəsinə başlayan Xan aktyorluq karyerasını davam etdirmək üçün akademik təhsilini tərk etdi.
O, kino sənayesinə teatr və televiziyada çalışaraq qədəm qoyub. İlk aktyor işi Fauji (1988) və Sirk (1989) kimi televiziya seriallarında oldu və bu, ona dərhal tanınma gətirdi. Xan atası Meer Tac Mohammad Xanı 1981-ci ildə cəmi 15 yaşında olarkən və anası Lateef Fatima Xanı isə 1991-ci ildə itirdi. 1991-ci ildə Gauri Chibber (indiki Gauri Xan) ilə evləndi və həmin il Mumbaya köçdü. Onun sıçrayış filmi Deewana (1992; "Dəli") idi və bu film onun aktyorluq karyerasında dönüş nöqtəsi oldu. Əvvəlcə Xanın uğuru Baazigar (1993; “Qumarbaz”) və Darr (1993; “Dəhşət”) filmlərindəki anti-qəhrəman obrazlarına əsaslanırdı.
Hər iki filmdə o, ənənəvi qəhrəman obrazını rədd etdi və yaramazın öz versiyasını yaratdı. Bunu onun sonrakı filmlərində də görmək olar. Bununla belə, o, bir çox filmlərdə qəhrəman rolunu üzərinə götürdü : Dilwale dulhania le jayenge (1995; “Böyük Ürək gəlini aparacaq”), Karan Arjun (1995),Kuch kuch hota hai (1998; Nə isə olur), Devdas (2002), Kal ho naa ho (2003; "Sabah heç vaxt gəlməz"), Veer-Zaara (2004), Çak de! Hindistan (2007; “Get, Hindistan!”), My Name is Khan (2010) və Yaş Çopranın rejissorluğu ilə çəkilmiş sonuncu film, Jab tak hai jaan (2012; “Yaşadığım müddətdə”).
Bu filmlərin əksəriyyətində Xan həssas sevgili və ya oğul rolunu oynayıb. O, həmçinin Chamatkar (1992; “Möcüzə”), Bəli Boss (1997), Dublikat (1998) və Chennai Express (2013) kimi filmlərdə komediya rollarında uğur qazanıb. Böyük Aşokada (2001) imperator Aşokanın rolu da diqqətəlayiqdir. Xanın digər filmlərinə rəqs yarışmasından bəhs edən “Yeni iliniz mübarək” (2014) döyüş komediyası və qaçaqmalçı rolunu oynadığı “Raees” kriminal dramı (2017) daxildir. Dörd ilə yaxın filmlərdə çəkilməyə fasilə verən Xan 2023-cü ildə iki möhtəşəm triller ilə geri qayıdıb: Pathaan ("Paştun") və Cavan ("Əsgər"). Pathaan Xanda o, ölkəsini bir qrup terrorçuya qarşı müdafiə etmək missiyasında gizli bir hind agenti rolunu oynadı və bir çox döngələri olan triller olan Cavanda Xan ikili rolda cəmiyyətdən xilas olmaq üçün korrupsioner dövlət məmurlarını üzərinə götürdü. Xan bu iki filmlə ard-arda kassa rekordları qıraraq bir çox yerli rekordlar qırdı. Xanın göründüyü bəzi filmlər, məsələn Devdas, Chennai Express və Jawan, Xanın həyat yoldaşı Gauri Xan ilə 2002-ci ildə qurduğu Red Chillies Entertainment tərəfindən istehsal edilmişdir. 2005-ci ildə Xan Hindistanın ən yüksək mülki mükafatlarından biri olan Padma Şri ilə təltif edilib. 2023-cü ilə qədər o, müxtəlif kateqoriyalar üzrə mükafatlar arasında ən yaxşı aktyor kateqoriyasında “Filmfare” mükafatını qazanmışdı. “Time” jurnalı onu 2023-cü ilin ən nüfuzlu 100 adamından biri kimi göstərib.
Mənbə: britannica.com
Tərcümə etdi: Gülnisə Əfkari
