Türk rəssam Cihad Burak 1915-ci ildə İstanbulda anadan olub.
Qalatasaray Liseyində oxuduqdan sonra Gözəl Sənətlər Akademiyasının memarlıq fakültəsini bitirən cihad Burak (1943) İstanbul Tekel baş Direktorluğunda, Ankarada Bədən Tərbiyəsi və Ankara Texniki Universitetinin dizayn bürosunda çalışdı. 1949-cu ildə Ərzurumda hərbi xidmətini başa vurduqdan sonra bir müddət Edremitdə çalışdı və 1951-ci ildə Ankara Xalq İşləri Nazirliyinin İnşaat işləri dizayn bürosuna daxil oldu.
1953-cü ildə eyni nazirlik tərəfindən təyin olunan Birləşmiş Millətlər Təşkilatının təqaüdü ilə Parisə getdi. 1955-ci ildə vətəninə qayıdaraq memarlıq işini nazirlikdə davam etdirdi. 1957-ci ildə İstanbulun şəhər qalereyasında Fransada rəsmlərinin ilk fərdi sərgisini təşkil etdi. Sonra eyni sərgini Ankarada açdı. 1961-ci ildə Fransa hökumətinin təqaüdü ilə "prefabrik tikinti" metodlarını öyrənmək məqsədi ilə ikinci dəfə Fransaya göndərildi. Təqaüdün sonunda nazir vəzifəsindən ayrıldı və Parisdə qaldı. 1962-ci ildə rəsmlərini Claude Leuven qalereyasında nümayiş etdirdi, bir neçə qrup sərgisinə qatıldı.
1964-cü ildə Utrillo yarışmasında gümüş medal qazandı. Rəsm əsərlərini aktivləşdirərək Avropada keçirilən müasir türk rəsm sərgilərində iştirak etdi. 1965-ci ildə vətəninə qayıtdı. Bir müddət sənət müəllimi işlədikdən sonra yenidən İctimai İşlər Nazirliyinə daxil oldu və İzmitdə və Bursada çalışdı.
1960-cı illərin sonlarından başlayaraq bir çox fərdi sərgiyə sahib idi. Çoxsaylı qrup sərgilərində iştirak etmişdir. 1976-cı ildə İstanbulda beş Türk realist rəssamının sərgisində iştirak etdi. 1982-ci ildə "hərəkətlərimiz" rəsminə və Sadat Simavi Vəqfinin təsviri sənət mükafatına görə dövlət sərgisində nailiyyət mükafatını qazandı. 1989-cu ildə İkinci Beynəlxalq İstanbul Biennalesində pişik fiqurlarına vurğu edərək rəsmlərini sərgilədi.
Xalq adamı
Cihad Burakın Xalq rəsmləri ilə bir çox cəhətdən birləşən və müəyyən mənada onlardan qaynaqlanan, tənqid və istehzaya fəlsəfi bir ehtirasla, yumor hissinə meylli olması ilə çatdırılan rəsmləri izləyicini cəlb edir və düşündürür. Rəsmlərində müasir rəssamlığın incəliklərini öz miqyasında dərk edən bilikli bir sənətkar kimi davranmır, əksinə, bildiklərindən və öyrəndiklərindən bəhs etmədən işə xalq sənətkarının təmiz nöqteyi-nəzərindən yanaşmaq istəyir. Məqsəd, yaşadığı ziddiyyətləri adi bir insanın şərhləri və mühakimələri baxımından ortaya qoymaq, görmədiyimiz və yaşadığımız fərdi həqiqətlər haqqında danışmaqdır.
Ancaq bunu dərs şəklində məntiqi hesablama çərçivəsində etmir. Əsasən obyektlərin dilində danışmağı sevir. Sosial həyatda ziddiyyətlərə və fikir ayrılıqlarına daha çox meyl edir. O, cəmiyyətin yaratdığı qəhvə həvəskarları dünyasını şəklin səthində formalaşa bilən tənqidi baxışla əks etdirir. Bu baxımdan Cihad Burak sənətini intellektual baxış səviyyəsində və Qərb rəsminin formalaşma xətti daxilində izah etmək səhv olardı. Effektləri və ya rəsmi düsturları rəhbər tutmur, şəxsi təcrübələrini hər şeydən üstün tutur. Cihad Cəmiyyətinin istiqamətləndirici dinamikası da Burak rəsminin arxasındakı yumor hissinin əsas mənbəyidir.
Məktəb və usta tələbə münasibətlərindən, nəsillərin reaksiya əlaqəsindən, sənəti öz reallığının xüsusi bir əks olunması olan cihad Burakdan asılı olaraq inkişaf edən müasir türk rəsminin, rəsm əsərlərindən əlavə hekayələri də var. (Kardonlar, 1981)
Mənbə: istanbulsanatevi
Tərcümə etdi: Aysu Əsədova
