Antibiotik qəbul edərkən spirtli içki qəbul etməyin təhlükəsiz olub-olmaması sualı bizdə tərəddüd yaradır. Dərmanla birlikdə gələn təlimatları oxumaq vacibdir.
Qəbul etdiyimiz dərmanlar qida kimi bağırsaqlarda, sonra isə qaraciyərdə parçalanır və bir-birinə kompleks şəkildə təsir edə bilir. Bəzi qidalar dərmanın təsirini artıra bilər, digərləri isə onu zərərsizləşdirə bilər və hər ikisi təhlükəli ola bilər.
Alkoqol
Bəzi dərmanlar, məsələn, antidepresanlar alkoqol vasitəsilə yuxu müddətini artıra bilər. Lakin bu gün əksər antibiotiklər spirtdən imtina etməyi tələb etmir. Alkoqol orqanizmdə parçalandıqda asetaldehid adlı zəhərli maddə əmələ gətirir və orqanizm bu maddəni xaric edir. Ancaq bəzi dərmanlar bu maddənin ifrazını çətinləşdirə, asetaldehidin yığılmasına səbəb ola bilər. Qızartı, yüksək qan təzyiqi, ürək döyüntüsü və qusma kimi simptomlara səbəb ola bilər. Alkoqol ilə qarşılıqlı təsir göstərən dərmanların siyahısı çox genişdir, buna görə də həmişə dərman qutusunda olan təlimatları yoxlamaq, dərman təyin edildikdə əczaçı və ya həkimdən soruşmaq lazımdır.
Qreypfrut
100-dən çox dərmanla qarşılıqlı əlaqədə olduğu aşkar edilmişdir, bəziləri təhlükəli ola bilər. Qreypfrut qan təzyiqi dərmanlarının təsirini bir neçə dəfə artırır. Yalnız bir qreypfrut və ya bir stəkan qreypfrut suyu bəzi xolesterol dərmanlarının təsirini 13 dəfə artıra bilər. Bu o deməkdir ki, bu dərmanların əlavə təsirləri artır. Qreypfrut ilə qarşılıqlı təsir göstərən dərmanlara aşağıdakıları misal göstərmək olar. Bəzi xolesterolu azaldan statinlər (xüsusilə simvastatin olanlar), aritmiya (ürək ritminin pozulması), antipsikotik (psixiatrik xəstəliklərdə istifadə olunur) dərmanlar orqan nəqlindən sonra immunitet sistemini basdırmaq üçün istifadə olunur.
Yaşıl yarpaqlı tərəvəzlər və gavalı
Kələm, brokoli, ispanaq, pazı, kələm, gavalı və bəzi yaşıl yarpaqlı tərəvəzlər nisbətən yüksək miqdarda K vitamini ehtiva edir. K vitamini qanın laxtalanmasına kömək edir.Ancaq ürəyiniz üçün qan durulaşdırıcı dərmanlar qəbul edirsinizsə, bu qidalar dərmanın təsirini azaldacağı üçün diqqətli olmalısınız.Yaşıl çayı da bu siyahıya əlavə etmək olar. Bununla belə, yaşıl tərəvəzləri pəhrizdən tamamilə çıxarmaq tövsiyə edilmir; Yalnız bir gündə həddindən artıq yüklənmədən qaçınmaq lazımdır ki, bu da K vitamininin qəfil artmasına səbəb olacaq. Əgər siz laxtalanma əleyhinə və ya qan durulaşdırıcı dərmanlar qəbul edirsinizsə, diqqət etməli olduğunuz qidaların tam siyahısı üçün həkiminizlə və ya əczaçınızla məsləhətləşməlisiniz.
Biyan kökü
Qara biyan kökündə glisirrizin adlı çox şirin kimyəvi maddə var. Bununla belə, glisirrizin kalium səviyyəsinin aşağı düşməsinə və qan təzyiqinə (qan təzyiqi) təsir göstərə bilər və hətta sağlam insanlarda ürək ritminin pozulmasına səbəb ola bilər.
Maya ekstraktı, duzlu fermentləşdirilmiş qidalar, köhnə pendirlər
Tyramin qan təzyiqini tənzimləməyə kömək edən bir amin turşusudur və bədənimiz normal olaraq tiramin parçalamaqda çox yaxşıdır. Ancaq MAOİ (monoamin oksidaz inhibitorları) adlanan bəzi antidepresanlar bədəndə tiramin səviyyəsinin artmasına və yüksək qan təzyiqinə, sürətli ürək döyüntülərinə, baş ağrılarına və hətta ifliclərə səbəb ola bilər.Bu, həkimlərin ən çox qorxduğu dərman qarşılıqlı təsirlərindən biridir. Tyramin, Marmit kimi hər hansı maya ekstraktına balıq və ət, yaşlı pendirlər, bəzi spirtli içkilər, qurudulmuş, hisə verilmiş və ya fermentləşdirilmiş qidalarda rast gəlinir.
Şokoladda bəzi tiramin olduğu üçün bu əlaqə şübhəli görünür, lakin bunun əslində güclü təsir olduğuna dair dəlil yoxdur.
Çay və qəhvə
Dəmir çatışmazlığı səbəbindən anemiyanın müalicəsi üçün dəmir sulfat tabletlərindən istifadə edərkən onlardan iki saat əvvəl və sonra çay, qəhvə, yumurta, süd və süd məhsullarından imtina etmək lazımdır. Bunlar bağırsaqlarda dəmirin udulmasını azaldır.Bu dərmanların sorulmasını artırmaq üçün onları mümkünsə acqarına və portağal suyu və ya C vitamini əlavələri ilə qəbul etmək məsləhət görülür.
Mənbə: BBC
Tərcümə etdi: Samirə İsmayılova
