Emosionallıq nədir? Duyğularımızı dinləmək doğrudurmu?
Bəzilərimiz çox emosional, bəzilərimiz deyil. Bəzilərimiz məntiqlə, bəzilərimiz duyğularla qərarlar veririk. Bəs emosional olmaq nə deməkdir? Duyğularla qərarlar verilə bilərmi? Mütəxəssis Klinik Psixoloq Fundem Ece Kaykaç mövzu ilə bağlı məlumat verib.
Sentimentallıq nədir?
Bu, hisslərin və duyğuların üstünlük təşkil etdiyi və insanlara həddindən artıq təsir etdiyi bir vəziyyətdir. Emosionallığa gəldikdə hirs, kədər, sevinc, narahatlıq, qorxu, həyəcan, ümid və həyatla bağlı qərarlar qəbul edərkən duyğuların rəhbər tutulması kimi anlaya bilərik. Məsələn, bizə sevinc bəxş etdiyi üçün dostumuza zəng etmək istəyirik və ya bəzi insanlar bizi əsəbiləşdirdiyi üçün onlardan uzaqlaşırıq. Bu seçimlər bizim emosional seçimlərimizdir.
Duyğularımızın səsinə qulaq asmaq həmişə düzgündürmü?
Duyğularımızın səsinə qulaq asmaq həmişə düzgün olmaya bilər, çünki bir insan həyatını emosiyalarla idarə edərsə, qəzəbinin hakim olduğu bir mövzuda başqalarını asanlıqla incidə və ya sevinci üstün olanda o, insana təsir edəcək qərarlar qəbul edə, sonra ona zərər verə bilər. Beləliklə, duyğularımız bəzən bizi səhv qərarlar verməyə təşviq edə bilər. Lakin məntiq çərçivəsində yaşamaq bizi emosionallıqdan da yayındıra bilər.
Ətrafınızda baş verən hadisələrə digər insanlardan daha çox reaksiya verirsiniz? Başqalarının necə hiss etdiyindən narahat olursunuz?
Cavabınız bəli olarsa, çox həssas bir insansınız. Çox həssas insanları təsvir edərkən ən çox istifadə edilən xüsusiyyətlərdən biri də onların duyğularını çox dərindən hiss etmələridir. Bu tip insanlar emosiyalarını daha dərin səviyyəyə çatdırmağa meyllidirlər. Yüksək həssas insanlar vəziyyətə digər insanlara nisbətən daha emosional reaksiya verə bilərlər.
İdarə olunmayan emosiyalar dağıdıcı nəticələrə səbəb ola bilər. Bəs biz nə etməliyik? Emosionallığın sərhədləri olmalıdırmı?
Emosiyaları zərurət yarandıqda məhdudlaşdırmaqla idarə etmək lazımdır. Həddindən artıq emosional olan və duyğuları ilə hərəkət edən insanların özlərinə zərər vermə ehtimalı daha yüksəkdir. Ancaq öz xoşbəxtliyimiz üçün lazım olanda duyğularımıza məhdudiyyətlər qoymalıyıq. Duyğularımız təcrübələrimizə ləzzət verən və həyatı mənalı edən ən əhəmiyyətli xüsusiyyətlərimizdən biridir, lakin daha dinc bir həyat sürmək üçün emosionallığımızı məhdudlaşdırmalıyıq.
Özlərini emosional olaraq görən və ya başqaları tərəfindən emosional olaraq xarakterizə edilən insanlar qərar qəbul edərkən duyğularına nə qədər üstünlük verdiklərini nəzərdən keçirə bilərlər. Düşünmədən hislər hərəkətə gəlirsə, burada bir problem olduğunu deyə bilərik.
Məsələn, çox sevdiyiniz bir dostunuz sizi qəzəbləndirirsə, dərhal cavab verməyin, çünki hirsinizə görə duyğularınız ön plana çıxa və dostluğunuza zərər verə bilər.
Mənbə: Hürriyet
Tərcümə etdi: Aydan Qasımova
