“Dorian Qreyin Portreti” Oscar Uayldın yeganə romanıdır və 1890-cı ildə ilk dəfə Lippincott’s Monthly Magazine jurnalında çap olunub, 1891-ci ildə isə altı əlavə fəsil ilə genişləndirilmiş şəkildə nəşr edilib. Roman gənc və gözəl Dorian Qreyin həyatını və onun mənəvi çöküşünü izah edir. Bu əsər Uayldın estetikizm ideyasının və onun özünə xas həyat fəlsəfəsinin bir ifadəsidir.
Əsərin xülasəsi:
Başlanğıc
Hekayə Basil Hallward adlı bir rəssamın sənət studiyasında başlayır. Basil gözəl gənc Dorian Qreyin portretini çəkir. O, portretin mövzusu olan Dorianla dərin bir əlaqə qurur, amma bunu gizlətməyə çalışır, çünki portretin əsərdəki obrazı, onun Doriana olan heyranlığını ortaya qoyacaq. Bu portretin çəkilməsi Dorianın həyatını dəyişəcəkdir.
Lord Henri və Dorianın görüşü
Dorian Basilin dostu olan və həyatın yalnız həzlərə əsaslanmalı olduğunu müdafiə edən Lord Henri ilə tanış olur. Henri Dorianı öz nihilist, həzzə əsaslanan fəlsəfəsinə cəlb edir. Dorian öz gəncliyinə və gözəlliyinə aşiq olur, eyni zamanda, Henri ona dünyanı tərk etməməli, hər anın dadını çıxarmalı olduğunu öyrədir.
Sibyl Vane və intihar
Dorian bir gün aktrisa Sibyl Vane-ə aşiq olur və onun böyük gözəlliyini və aktyorluq qabiliyyətini bəyənir. Lakin Sibylin səhnə performansı çox pis olur və Dorian onu tərk edir. Sibylin kədərli izahı ilə Dorianın artıq ona aşiq olmağa imkanı olmadığına inanır. Nəticədə, Sibyl intihar edir və Dorian ilk dəfə olaraq, portretində qəddar bir ifadə görür. O, özünü daha çox mənəvi çöküşə doğru gedir.
Dorianın mənəvi tənəzzülü
Dorianın portreti onun hər bir cinayətini və mənəvi çöküşünü əks etdirir. O, nə qədər gənc və yaraşıqlı qalarsa, portreti daha çirkinləşir və iyrənc hala gəlir. Dorian bir çox günahlar işləyir: insanları manipulyasiya edir, mədəniyyət və incəsənətə qarşı etinasızdır və müxtəlif mənəvi azğınlıqlara qapılır. Portreti isə onun gerçək simasını göstərir.
Romanın sonu
Dorian portretinə baxdıqda özünün nə qədər əxlaqsız və mənəvi cəhətdən çürüdüyünü dərk edir. Nəticədə, Dorian öz həyatını bitirir və portreti olduğu kimi bərpa edir, nəticədə portreti yenidən əvvəlki gənclik və gözəlliyinə qayıdır. Onun bu hərəkəti nəticəsində portret yenidən gözəl olur, amma Dorianın öldükdən sonra yalnız portretinin üzərindəki izlər qalır.
Mənbə:Britannica
Tərcümə etdi:Aysu Salahova