Kitabxanaların kökü şumerlərin mixi lövhələrdə qeydlər saxladıqları Mesopotamiyaya gedib çıxır. Bunlar müxtəlif mövzuları, o cümlədən işgüzar sövdələşmələri, hüquqi sənədləri və hətta ədəbi şah əsərlərini əhatə edir. Çox güman ki, bu yazılı əsərlərin toplusu ilk kitabxanalara ilham verib.
Qədim Misirdə kitabxanalar eramızdan əvvəl III minillikdə məbədlərdə və saraylarda mövcud olub və orada yazılı materiallar var idi. İsgəndəriyyə Kitabxanasının Makedoniyalı İskəndərin Misiri fəth etməsindən sonra qurulduğu güman edilir. Tarixin ən tanınmış qədim kitabxanalarından biri olan B.C. 3-cü əsrdə Misirin İsgəndəriyyə şəhərində əsası qoyulmuş İsgəndəriyyə Kitabxanasıdır. II Ptolemey onun əsasını eramızdan əvvəl III əsrdə qoyub. Əhəmiyyətli bir intellektual mərkəz olan İsgəndəriyyə Kitabxanası dünyanın hər yerindən yazılı ədəbiyyatın nüsxələrini toplayırdı. Roma kitabxanaları (e.ə. 1-ci əsr): Roma İmperiyasının hər yerində çoxlu şəxsi kolleksiyalar və kitabxanalar var idi. Bu kitabxanalarda xüsusilə Yunan və Roma mətnlərinə rast gəlmək mümkündür.
Kilsələr və monastırlar orta əsrlərdə qiymətsiz əlyazmaların saxlanması, eləcə də kitabxanalar kimi xidmət edirdi. Kassiodorun Vivarium Monastırının kitabxanası ilk orta əsr kitabxanalarından biri idi. İntibah və sonrakı kitabxanalar (15-ci əsr və sonralar): İntibah dövrünün elmi və mədəni intibahı çoxsaylı yeni kitabxanaların yaradılması ilə üst-üstə düşür. Bu dövrdə Vatikan Kitabxanası və Bodleian Kitabxanası da daxil olmaqla böyük kitabxanalar yaradılmışdır. Texnologiyanın inkişafı ilə müasir dövrdə kitabxanalar daha əlçatan olub və nəhəng fondlara malikdir. Kitabxanalar informasiyanın əlçatan olmasında, tədqiqatların təşviqində və mədəni irsin qorunmasında mühüm rol oynayır.
Mənbə: balayat oyunçak müzesi
Tərcümə etdi: Aysel Qəhrəmanpur
