Bu gün:

Niyə yalan danışırıq?


Demək olar ki, gənc yaşlarımızdan yalan danışmağa başlayırıq.  Bəs yalan danışmağımızın arxasında hansı faktlar dayanır? Çox yalan danışan insanları hansı psixoloji problemlər gözləyir? Gəlin birlikdə öyrənək.

Araşdırmalara görə, dediyimiz yalan müəyyən fayda verirsə, yalan danışmağa davam edirik. 3-4 yaşından yalan danışmağa başlayırıq. Çünki 3-4 yaşda başa düşürük ki, bizdə çox güclü bir şey var: 


Dili öyrəndikdən sonra biz ondan faktları öyrənmək, baş verənləri anlamaq, bir sözlə araşdırmaq üçün istifadə edirik.


Bütün bunların sonunda, yetkinliyə çatanda, yalanın pis bir şey olduğu şillə kimi üzümüzə vurulur. Bəli, yalan danışmaq pis şeydir, amma hamımız gec-tez yalan danışmalıyıq.

Ancaq bəzi insanlar özləri və başqaları haqqında yalan məlumat verməkdən çəkinmirlər. Bəs bu insanların niyə belə davranmasının arxasında duran psixoloji həqiqət nədir? 


Bu vəziyyət hələ aydın deyil. Ancaq bəzi araşdırmalar göstərdi ki, bu qədər yalan; O, bunun özlüyündə pozğunluq olması ilə yanaşı, psixopatiya və narsisizm kimi şəxsiyyət pozğunluqlarının da əlaməti olduğuna diqqət çəkir.

Psixiatrlar bunun bizə şəfqət və empatiya malik olmağımızı təmin edən nevroloji əlaqələrdəki çatışmazlıqdan qaynaqlandığını düşünürlər. Çünki narsistlər, sosiopatlar və psixopatlar; Onlarda empatiya çatışmazlığı pozğunluğu var, yəni normal insanlarla eyni empatiya hissi yoxdur.


Narsistlər tez-tez ətrafdakılarıa özünün möhtəşəm bir obrazını və ya həddən artıq güvənli portretini təsvir edirlər, lakin bu, dərin bir etibarsızlıq hissi və ən kiçik tənqiddə sarsılacaq zəif özünə hörmətlə bağlıdır. Bu xüsusiyyətlərinə görə, narsistik insanlar emosional ehtiyaclarını qarşılamaq üçün daim dayaz və zəif əlaqələrə girirlər. 


Başqalarına əhəmiyyət vermirsənsə, yalan danışmağın sənin üçün heç bir əhəmiyyəti yoxdur. Empatiyanın olmaması həm də vicdansızlıq deməkdir. Bu insanlar yalan danışanda adi insanı narahat etdiyi qədər onları narahat etmir.


Şəxsiyyət pozğunluğu


Bunun açıq-aşkar yalan olması bir çox insanları narahat etsə də, yalan danışanlara, yalanı müdafiə edənlərə heç bir narahatlıq yaratmır. Bu baxımdan, yalanı dayandıra bilməmək açıq bir şəxsiyyət pozğunluğu olaraq təyin edilə bilər.

Bir çox insanlar yüksək səviyyəli yalançılarla təsadüfi münasibətdə ola bilər və ya bu insanların niyə yalan danışdığını başa düşməyə bilər. Bununla belə, bu quraşdırma səyləri nəticəsiz qalır. Əslində, bu insanlar şüurunda olmadığı üçün iki dediklərindən birinin yalan olduğunun fərqinə belə varmırlar. Buna görə də daha çox həqiqəti söylədiklərinə inanırlar. Yəni əsl məsələ doğruluqda deyil, qarşı tərəfə göstərilməsi nəzərdə tutulan gücdədir.


Empatik insanlar üçün təhlükəlidir.


Bu vəziyyət həddindən artıq empatik insanlar üçün son dərəcə təhlükəlidir. Çünki bu insanlar narsistlərin ilk qurbanlarıdır. Empatiya hissi yüksək olan insanlar kiminsə yalan danışdığını görəndə, həddindən artıq empatiya hissinə görə onu anlamağa çalışırlar. Empatiya bacarıqları yalan danışan şəxsi  günahlandırmaq əvəzinə səbəb axtarmağa və ya birbaşa özlərini günahlandırmağa vadar edir. Yalan bir dəfə başlayanda, qurbanın özünü günahkar hiss etməsi üçün manipulyasiya edildiyi bir proseslə başa çatır. Və bu, təhrif olunmuş həqiqətə inanmağa səbəb ola bilər.


Mənbə: milliyet.com

Tərcümə etdi: Sevil Azər 



Paylaş
Şərh əlavə et