Yuxu insanların və heyvanların sağlam həyat sürməsi üçün vacibdir. Çünki fiziki inkişafın ən mühüm mərhələləri həmişə yuxu zamanı baş verir. Yuxu zamanı həyatımızda ehtiyac duyacağımız kimyəvi maddə bədənimiz tərəfindən istehsal olunur. Əzələ-skelet sisteminin inkişafı həmişə yuxu zamanı, xüsusən də uşaqlıq dövründə baş verən bir prosesdir.
Yuxu zamanı ən əhəmiyyətli inkişaflardan biri adrenalin səviyyəsinin azalmasıdır. Əksinə, yuxu zamanı böyümə hormonlarının ifrazı daha yüksək olur.
Yuxu mərhələləri
Yuxu, adətən, iki mərhələdən ibarətdir. Bunlar qeyri-Rem və Rem mərhələləridir. Qeyri-Rem mərhələsi dördə bölünür. Mərhələ 0-da insanın yuxu vəziyyətinə girməyə başladığı görülür. 1-ci mərhələdə insan yuxuya getmək üzrədir. Bu fazada oyanan insan hələ yuxuda olmadığını bildirir. 2-ci mərhələdə yuxu prosesi cüzi olsa da, baş verməyə başlayır. Mərhələ 3 və 4-cü mərhələdə insanın beyin funksiyalarının yavaşladığı görülür və insanın yuxu vəziyyətində olduğu anlaşılır.
Digər bir mərhələ REM mərhələsidir. Gördüyünüz yuxular yuxunun REM mərhələsində baş verir. Bu mərhələdə çox sürətli göz hərəkətləri baş verir. REM mərhələsi yuxululuğun ən şiddətli olduğu mərhələdir.
İnsan doğulduğu andan etibarən REM yuxusunda sərf olunan vaxt azalır. Yeni doğulmuş körpələrdə REM mərhələsinin nisbəti yüzdə 50 ikən, yeniyetməlik dövründə bu nisbət yüzdə 25 ətrafındadır.
İdeal yuxu vaxtı neçə saatdır?
İdeal yuxu müddəti orta hesabla 8-9 saat olaraq tövsiyə edilsə də, yuxu ehtiyacı insandan insana dəyişir. Yeni doğulmuş körpələrdə yuxuya ehtiyac çox yüksək olsa da, yaşla yuxuya ehtiyac azalır. Bəzi insanların gündə 8-9 saat yuxuya ehtiyacı olduğu halda, bəziləri gündə 5-6 saat yuxu ilə idarə edə bilir.
Mənbə: horlamatedavisi.com
Tərcümə etdi: Uğur Hacıyev
