Lunatizm (yəni yatarkən gəzmək) yuxu pozğunluğu üçün nəzərdə tutulmuş bir termindir ki, burada əlaqədar şəxs yataqda dik mövqeyə keçəcək və ya oyanmadan qalxıb ətrafda gəzəcək. Buna latın sözündən əmələ gələn somnambulizm də deyilir. Somnus-yatmaq, ambulare-dolaşmaq mənasındadır. Daha bir köhnəlmiş termin "lunatizm"dir və tam ay işığının yatanı yatağı tərk etməyə təşviq etdiyinə dair keçmiş inancdan qaynaqlanır. Bu yanlış fikir elmi cəhətdən inkar edilir: əslində, yuxuda gəzinti Ay tsiklindən kənarda baş verir.
Yuxuda gəzinti zamanı lunatiklər əşyaları gəzdirməkdən tutmuş nəysə yeməyə, avtomobil sürməyə qədər hər cür işi yerinə yetirə bilərlər. Gözlər açıq və sabitdir, üz ifadəsizdir. Çox vaxt deyilir ki, yuxuda gəzən adama yaxınlaşmamaq və ya onu oyatmamaq lazımdır.
İlk günlərdə bunun onlara psixoloji zərər verə biləcəyindən qorxurdular. Bu gün biz bilirik ki, onlara yaxınlaşmaqda təhlükə yalnız qıcıqlanma və ya qəza təhlükəsidir. Yuxuda gəzəni qolundan tutmaq və yatağına qaytarmaq tövsiyə olunur. Ertəsi gün səhər həmin adam heç nə xatırlamır və ya o gecə baş verənlərdən yalnız yuxu kimi fraqmentləri xatırlayır.
Uilyam Şekspirin “Makbet” əsərində məşhur bir səhnə var, burada Ledi Makbetin son görüşündə yuxuda gəzinti təsvir olunur. Açıq gözlər burada konkret olaraq qeyd olunur: "Görürsən, onun gözləri açıqdır". Beləliklə, əsər baş qəhrəmanın məlum, dramatik ölümü ilə bitir. Bütün bunların fonunda Ayın günahkar olmadığını bilmək yaxşıdır. Baxmayaraq ki, şübhəsiz ki, o, damların üstündə gəzən birini seyr etmişdi.
Mənbə: fullmoon.info
Tərcümə etdi: Məryəm Abdullazadə
