Sevdiyiniz bir sənətçinin konsertindən ayrıldınız və qulaqlarınızda cingildəyir. Yüksək səslə musiqi dinləmək çox xoşdur, lakin səsi müəyyən səviyyədən yuxarı qaldırmaq sağlamlıq problemlərinə səbəb ola bilər.
Səsin intensivliyi desibel adlanan vahidlərlə ifadə edilir. 0 desibel insan qulağının eşitdiyi ən aşağı səs intensivliyidir. Desibel səviyyəsində bir dəfə artım (10-dan 20 desibelə qədər) səs intensivliyinin 10 kart artması deməkdir.
Səs dalğaları havada hərəkət etdikcə havadakı molekullar müəyyən bölgələrdə cəmləşir və müəyyən bölgələrdə nadir hala gəlir. Bu, hava təzyiqində fərqlər yaradır. Qulağa çatan səs dalğaları qulaq kanalından keçərək qulaq pərdəsinin titrəməsinə səbəb olur. Titrəmə edən qulaq pərdəsi orta qulaqdakı çəkic, örs və üzəngi sümüklərini hərəkətə gətirir. Bu şəkildə titrəmələr daxili qulaqdakı kokleaya ötürülür. Kokleada olan tük hüceyrələri bu titrəmələri elektrik siqnallarına çevirir və titrəyişlər sinir hüceyrələri tərəfindən beyinə ötürülür. Bu şəkildə eşitmə funksiyası həyata keçirilir.
Yüksək səs intensivliyi kokleadakı saç hüceyrələrinə zərər verə bilər. Bu, səsin intensivliyindən və məruz qalma müddətindən asılı olaraq müvəqqəti və ya daimi eşitmə itkisinə səbəb ola bilər.
85 desibeldən yuxarı intensivliyə malik səslər qulağa zərər verə bilər.
Əgər çox səs-küylü mühitlərdə olacaqsınızsa, məsələn, Formula 1 yarışını canlı izləyirsinizsə, qulaqlarınızı qoruyacaq avadanlıqlardan, məsələn, kənar səslərə maneə olacaq qulaqlıqlardan və qulaqlıqlardan istifadə etməyi unutmayın.
Mənbə: bilimgenc.tubitak.gov.tr
Tərcümə etdi: Aydan Qasımova
